Skradziono Codex Calixtinus

Witajcie. Dawno nie pisałem na blogu, ale dziś rano zostałem zszokowany. Kodeks papieża Kaliksta zniknął z katedry w Santiago de Compostela. Księga ta to kluczowy zabytek związany ze szlakiem pielgrzymkowym do grobu św. Jakuba, uznawana jest za pierwszy przewodnik po trasie pielgrzymki.

Okazało się, że bezcenne dzieło nie było ubezpieczone i żadna z zainstalowanych w katedrze kamer nie celowała w sejf, w którym było przechowywane. Zdaniem policji, rabunku dokonali zawodowcy na zamówienie kolekcjonera, bo z sejfu nie zginęła żadna inna cenna księga.

Do sejfu miały dostęp bezpośrednio tylko trzy osoby, ale według zeznań pracowników katedry, osoby te często zostawiały klucz w zamku sejfu.

Gdy kilka lat temu próbowano ubezpieczyć dzieło na czas ekspozycji w Madrycie, firma ubezpieczeniowa zażądała podobno pół miliarda euro. Dzieło uznawane jest za bezcenne.

Czym jest Kodeks Kaliksta?

Księga pochodzi najprawdopodobniej z okolic 1170 r. i, jak wspomniano, napisanie jej zlecił papież Calixtus. Jej powstanie jest związane z początkiem kultu relikwii apostoła Jakuba, którego grób cudownie odnaleziono. Papież poświadczył swoim autorytetem prawdziwość relikwii i uregulował jej kult właśnie poprzez Codex.

Kodeks składa się z 5 ksiąg:

1. Część liturgiczna zawierającą msze, pieśni świąteczne, kazania papieskie
2. Cuda św. Jakuba ? księga zawiera 22 cuda uczynione przez świętego w postaci pomocy udzielanej tym, którzy wzywali jego imienia. Cuda najczęściej stawać się miały przyczynkiem do odbycia pielgrzymki do grobu jakubowego.
3. Księga trzecia dotyczy przeniesienia zwłok św. Jakuba oraz list papieski w tej sprawie.
4. Księga Turbina opowiada o czynach Karola Wielkiego walczącego z muzułmanami i wypędzającego ich z Półwyspu Iberyjskiego. Księga zawiera opowieści o walkach rycerskich, ich ryciny. Ze względu na niereligijny charakter została odłączona w 1619 r. od reszty dzieła i aż do początku XX w. krążyła oddzielnie. Dlatego po rekonstrukcji księgi ta część ma podwójną numerację.
5. Przewodnik pielgrzyma. Ta część zawiera informacje o katedrze oraz o miejscach, które podczas drogi mają odwiedzić pielgrzymi. Ciekawostką tej księgi jest obecnie najstarszy znany w Europie zapis wielogłosowy. Kilka lat temu podjęto próbę rekonstrukcji nabożeństwa według Codexu, co zostało nagrane i wydane również w Polsce (między innymi na płycie Buen Camino!).

Poza pięcioma księgami do Codexu dołączone są jeszcze teksty różne. Jest to list papieża Innocentego oraz kolejne cuda powstałe za sprawą św. Jakuba.

Więcej o Codex Calixtinus (po angielsku).

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=wvxEtobIXqE&w=640&h=390]